آرایش گپ زمانی در نمودار قیمت اتفاق می افتد که معامله ای در بازه ای از زمان اتفاق نیافتاده باشد. شکل زیر نشان میدهد که گپی در روند سعودی رخ داده است. زمانی که تقاضا برای خرید آن سهم یا جفت ارز زیاد بوده و قیمت میل به افزایش دارد. در روند صعودی اگر گپ اتفاق افتد ، پایان کندل قبل با شروع کندل بعد در یک نقطه نخواهد بود و شکافی بین این دو کندل ایجاد شده است.
همینطور این داستان را برای روند نزولی داریم ، وقتی که اکثریت میل به فروش آن سهم یا جفت ارز دارند و قیمت روند نزولی دارد ، در این حین ممکن است شکاف قیمتی هم رخ دهد.
چه زمانی گپ قیمتی رخ میدهد؟
هرچه تایم فریم نمودار را کمتر کنید ، امکان مشاهده گپ ها را بیشتر دارید. بدین معنی که در بین کندل های کوتاه مدت ، بیشتر شکاف قیمتی رخ میدهد ولی اگر گپی را در بلند مدت ببینید ، آن اهمیت بیشتر دارد. مثلا برای تایم فریم ماهانه ، خیلی به ندرت ، بین دو کندل ماهانه فاصله ای ممکن است ایجاد شود. ولی برای تایم روزانه ی یک سهم ، خیلی مواقع در شروع روز اولین قیمتی که معامله میشود ، ممکن است از آخرین قیمت روز بعد بالاتر یا پایین تر باشد.
گپ های مهم
روی نمودارها معمولاً چهار نوع شکاف ایجاد میشود. یکی از این شکافها، اهمیت کمتری از دیگران دارد. مثال و توضیح هر یک این شکافها در ادامه خواهد آمد.
گپ یا شکاف معمولی
شکاف معمولی، یکی از انواع گپ هاست که کمترین اهمیت را دارد. این شکاف عموماً در بازارهایی ایجاد میشود که حجم پایین است یا در منطقه مبادله یا «رکود» قیمت قرار دارد. این نوع گپ، صرفاً فقدان تمایل برای معامله سهام را نشان میدهد. در شکل زیر سه شکاف معمولی را در سهام مشاهده مینمایید.
ارتباط شکاف معمولی با قیمت :قیمت سهام در دامنه معینی، مثلاً ۱۱۰۰تا ۲۱۰۰ ریال تغییر میکند. گپ هنگامی روی میدهد که جهشی از ۲۲۰۰ به ۲۱۰۰ داشته باشیم. انتظار میرود «منطقه رکود » بین قیمت های ۲۲۰۰ تا ۲۱۰۰ ریال ایجاد میگردد.
ارتباط شکاف معمولی با حجم :حجم معامله بهخاطر ایجاد الگوی رکود، در هنگام بروز شکاف معمولی، خیلی کم است.
وقوع شکاف معمولی :همانطور که از نام این شکاف پیداست، وقوع آن خیلی معمول و رایج است.
اهمیت تکنیکی :شکاف های معمولی اهمیت پیشبینی کمی دارند، اما میتوانند اخطاری مبنی بر ایجاد الگوی کسادی در نمودار سهام باشند.
بیشتر بخوانید: آموزش فارکس از صفر
گپ یا شکاف گذار
بسیاری از «شکست» هایی که در آرایشهایی با مرزهای افقی بوجود می آیند ،«شکاف گذار» دارند. مثالی از این مورد را در شکل زیر مشاهده می نمایید.
ارتباط شکاف گذار با قیمت : شکاف گذار، هنگام شکست آرایش قیمت سهام با الگوی مرزی افقی اتفاق میافتد. الگوی خط مرزی افقی معمولاً قسمتی از الگوی رکود قیمت است )مثل مثلث صعودی( و نقطه شکست، تکمیل شدن آن را گوشزد مینماید.
برای مثال، فرض کنید سهامی تا ۲۱۰۰ ریال به ازای هر سهم معامله و متوقف شده باشد و سپس، پایین و پایینتر آمده باشد .
این مورد، تقاضا برای سهام و همچنین، عرضه فراوان سهام موجود را برای فروش در سطح ۲۱۰۰ ریال نشان میدهد.
صاحبان سهام، حرکت سهام را ملاحظه و سهام خود را در قیمت ۲۱۰۰ ریال عرضه میکنند یا فکر میکنند که اگر سهام حد ۲۱۰۰ ریال را بشکند، خیلی بالاتر خواهد رفت )و بنابراین، سهام را نگه میدارند(. این حالت، خلأیی ایجاد میکند که وقتی عرضه سهام در ۲۱۰۰ ریال جذب گردد، خریدار بعدی، سهامی را به قیمت ۲۱۰۱ تا ۲۱۴۲ ریال نخواهد یافت .
بنابراین، مجبور است پیشنهاد خریدی به مبلغ ۲۱۱۰ ریال بدهد و در نتیجه، شکاف گذار ایجاد کند.
تقریباً هر «شکست» معتبری که در آرایش رکود پدید آید، همراه با شکاف گذار خواهد بود. اگر چه تمام شکاف های گذار روی نمودار ظاهر نمیشوند (زیرا در خلال روز ایجاد میشوند، نه بین قیمت بسته شدن و قیمت بازار روز بعد) اما مواظب شکست هایی باشید که همراه با شکاف نیستند. شکاف ها به ندرت در نقاط شکست دروغین ظاهر میشوند.
ارتباط شکاف گذار با حجم : وقتی شکاف گذار ایجاد می گردد، معمولاً سنگین است. اگر حجم معامله پیش از شکاف، بیشتر از بعد از آن باشد، شانس پرشدن شکاف در واکنش بعدی ،۱۰-۱۰ مساوی است. اگر حجم بعد از شکاف، بیشتر از قبل شکاف باشد، شانس پرشدن شکاف توسط واکنش های کوتاه مدت، کم است.
وقوع شکاف گذار : شکاف های گذار خیلی کمتر از شکاف های معمولی ظاهر میشوند، مواظب ظاهر شدن آنها باشید.
اهمیت تکنیکی : اهمیت شکاف های گذار زیاد است. این شکافها غالباً شروع حرکت سریع سهام در جهت شکستن آرایش را نشان میدهند. اگر روند حرکت، صعودی باشد، تقاضای خرید قویتر از فشار فروش است و در نتیجه، قیمت سهام به سرعت بالا میرود تا به تعادلی بین عرضه و تقاضا برسد. حالت عکس نیز برای روند حرکت نزولی وجود دارد.
[ads1]گپ یا شکاف فرار
«شکاف فرار» ، نمایشگر قوی روند سهام است. شکاف فرار را گاهی «شکاف دنباله دار» و گاهی نیز «شکاف اندازه گیری» مینامند. مثالی از «شکاف فرار» را در شکل زیر میبینید.
ارتباط شکاف فرار با قیمت : شکاف های فرار، در میان حرکت های سریع سهام به بالا یا پایین اتفاق میافتند. این حالت معمولاً موقعی اتفاق میافتد که قیمت سهام به سرعت تغییر کند.
ارتباط شکاف فرار با حجم : گپ های فرار معمولاً همراه با حجم متوسطی هستند، درحالیکه قیمتها به راحتی بالا یا پایین میروند. گاهی اوقات نیز شکاف های فرار همراه با حجم بالایی هستند که این حالت، احتمال تداوم روند قیمت را درجهت پیش از شکاف تشدید میکند.
شکاف های فرار معمولاً در میان راه حرکت صعودی یا نزولی ظاهر میشوند. بنابراین، اگر شکاف فرار مشاهده شود ،میتوان انتظار داشت که سهام به همان نسبتی که از ابتدای الگو (الگوی رکودی یا برگشتی) حرکت کرده است، به روند خود ادامه دهد. چون میزان حرکت سهام را به «درصد» بیان کردهایم، فاصله های عمودی روی نمودار باهم مساوی است (اگر مقیاس لگاریتمی باشد). اما اگر مقیاس حسابی باشد، افزایش عمودی سهام پس از وقوع شکاف بیشتر از افزایش آن قبل از وقوع شکاف خواهد بود و برعکس، کاهش عمودی آن پس از وقوع شکاف کمتر از کاهش آن قبل از وقوع شکاف خواهد بود.
وقوع شکاف فرار : شکاف های فرار بسیار کمتر از شکاف های معمولی و شکاف های گذار اتفاق میافتند، اما اهمیت آنها از دیدگاه تکنیکی بیشتر است.
اهمیت تکنیکی : گپ های فرار، نشانه قدرت قابل توجه سهام در حرکت صعودی یا ضعف مشخص آن در حرکت نزولی است. تشخیص این نوع شکاف ساده است و کمتر اتفاق میافتد که با شکاف های گذار یا معمولی اشتباه شود. اما تشخیص اولیه این شکاف از شکاف «خستگی» کار دشواری است. برای تشخیص شکاف فرار از شکاف خستگی باید به حرکت حجم و قیمت در روز بعد از آن توجه نمود.
شکاف های فرار معمولاً تا حرکت عمده بعدی سهام پر نمیشود و پرشدن این شکافها عموماً پس از گذشت زمان نسبتاً قابل توجهی، روی میدهد.
امکان وقوع شکاف های فرار چندگانه نیز وجود دارد. وقتی دو یا چند شکاف فرار ایجاد میشود، اهداف قیمتی این نوع شکافها، نامطمئن میگردند. در چنین مواقعی باید محافظهکارانه عمل نمود و به یاد داشت که هر گپ اضافه میتواند سقف یا کف قیمت سهام را نزدیکتر نماید.
بیشتر بخوانید: آموزش کامل باینری آپشن
گپ یا شکاف خستگی
«شکاف خستگی» آخرین گپ قیمتی است که بررسی میشود. همانطور که گفتیم، تشخیص شکاف خستگی از شکاف فرار دشوار است و تنها هنگامی امکانپذیر است که شکاف اتفاق افتاده باشد. نمونه ای از شکاف خستگی را در شکل زیر مشاهده مینمایید.
ارتباط شکاف خستگی با قیمت : شکاف خستگی، همانند شکاف فرار، همراه با حرکت سریع قیمت به طرف بالا یا پایین است. قیمتها به سرعت تغییر میکنند به مقدار زیادی، عرضه در حرکت صعودی یا تقاضا در حرکت نزولی، بهطور ناگهانی تحقق یابند. در آن نقطه، حرکت سهام یک دفعه با حجم زیادی متوقف میگردد. شکاف خستگی بین یک روز مانده به آخر و روز آخر این حرکت نمایان میشود.
ارتباط شکاف خستگی با حجم : شکاف خستگی معمولاً با حجم بسیار زیاد همراه است.
وقوع شکاف خستگی : گپ های خستگی به دلیل طبیعتشان، در پایان حرکت سریع قیمت به سمت بالا یا پایین اتفاق میافتند و البته، وقوعشان چندان زیاد نیست.
اهمیت تکنیکی شکاف خستگی : بروز گپ خستگی، به پایان رسیدن حرکت صعودی یا نزولی را بیان مینماید. پس از شکاف خستگی، میتوان منتظر شکل گرفتن «الگوی منطقه ای» بود که سرانجام به تداوم قیمت یا برگشت سهام می انجامد .
حتی اگر قیمت، در جهتی ادامه مسیر دهد که قبل از شکاف خستگی حرکت میکرد، باز هم باید منتظر باشید. اگر در روز پس از ایجاد شکاف، برگشت اتفاق افتد و قیمت بسته شدن نزدیک شکاف باشد، احتمال زیاد دارد که بجای شکاف «فرار»، شکاف «خستگی» از کار درآید. شکاف های خستگی عموماً در دو تا پنج روز پر میشوند.
گپ های خستگی و فرار مشخصه های مشترکی دارند که تشخیص آنها را از یکدیگر دشوار میسازد. وقتی یکی از این شکافها اتفاق افتد، بلافاصله سفارش توقف زیان خود را نزدیک قیمت شکاف، به کارگزار ارائه دهید. حتی اگر فکر کنید که شکاف از نوع خستگی باشد، احتیاج نیست سهام خود را بلافاصله بفروشید (یا موقعیت کوتاه خود را بپوشانید). میتوانید منتظر بمانید تا شواهد دیگری مبنی بر وجود شکاف خستگی یا فرار، نمایان شوند.
برگشت جزیره ای
گاهی اتفاق میافتد که قسمتی از نمودار، با گپ های متعددی که تقریباً در سطح افقی قیمت قرار دارند، از دیگر قسمتهای نمودار کاملاً مجزا شوند. هنگامی که چنین الگویی ایجاد شود، آن را «برگشت جزیره ای» مینامند. شکافی که به برگشت جزیره ای منتهی میشود، معمولاً شکاف خستگی است و شکافی که «الگوی برگشت» جزیره ای را تکمیل میکند ،شکاف گذار است. الگوی برگشت جزیره ای در شکل زیر قابل مشاهده است.
برگشت جزیره ای میتواند نمایانگر یک یا چند دوره از فعالیت معاملات سهام باشد. همچنین، میتواند قسمتی از الگوی دیگری باشد (برای مثال، قسمت سر از آرایش سر و شانه ها). از مشخصه های برگشت جزیره ای، حجم بالاست.
برگشت جزیره ای به تنهایی نمیتواند بر ایجاد سقف یا کف بلند مدت دلالت نماید. اما قیمتها غالباً حرکت جزیی قبل از آن را جبران میکند. قسمت اعظم این جبران، تا زمانی که برگشت جزیره ای ترسیم شود و بنابراین، فرصت انجام معامله به حداقل برسد، تکمیل خواهد گردید.
بیشتر بخوانید: آموزش ثبت نام در آلپاری
تصویر کلی
شکل آخر تسلسل گپ ها را نشان میدهد (البته با صرف نظر کردن از شکاف های معمولی که در همه جای نمودار امکان تشکیل دارند). شکاف گذار در روند صعودی، معمولاً قیمت را از الگوی رکود نجات میدهد. شکاف فرار، اندازه حرکت سهام را در روند صعودی افزایش میدهد. شکاف خستگی، علامت ایجاد الگوی سقف را میدهد که میتواند آرایش برگشت باشد. سرانجام، شکاف گذار در روند نزولی، مسیر را در جهت مخالف آغاز میکند.
البته، گپ ها همیشه به ترتیبی که در شکل بالا نمایش داده شده، ظاهر نمیشوند. برای مثال، ممکن است در حرکت صعودی، چند شکاف گذار داشته باشیم و اصلاً شکاف فرار نداشته باشیم.
اهمیت هر کدام از شکافها در جدول زیر آمده است:
| نوع شکاف | اهمیت | علامت |
| معمولی | کم | – |
| گذار | زیاد | حرکت قابل ملاحظه بازار |
| فرار | زیاد | نیمه راه حرکت سهام |
| خستگی | زیاد | بازار خیلی افزایشی یا خیلی کاهشی |
بسته شدن شکاف ها
وقتی روی نمودار قیمت شکافی ایجاد گردد، خیلی غیرعادی نیست که کسی بگوید قیمت باید برگشت کند و شکاف ایجاد شده را پر نماید. به طور کلی، احتمال پرشدن شکاف هست، زیرا بسیاری از سهام ها و اوراق بهادار، دامنه نوسان قیمت معینی دارند. اما به طورکلی، هیچگونه دلیل منطقی وجود ندارد که چرا هر شکاف باید پر گردد و اغلب هم هنگامی بسته میشود که فاصله قیمت از شکاف بسیار زیاد است.
برای مثال، در طول زمان مشخصی ، سهامی در دامنه ۲۰۰ تا ۱۱۰۰ ریال در هر سهم حرکت میکند. روزی در سقف این دامنه، یعنی ۱۱۰۰ ریال بسته میشود. روز بعد با ۱۱۱۰ ریال باز میشود و حرکت صعودی خود را از آنجا ادامه میدهد و به این ترتیب، شکافی ایجاد میکند. سرانجام، قیمت قبل از گذشتن دوباره از ۱۱۰۰ تا ۲۱۰۰ ریال بالا میرود و شکاف را میبندد. شکاف در انتها بسته میشود، اما پس از گذشت یک دوره زمانی مشخص (که میتواند ماهها یا سالها طول بکشد) پایه ریزی تصمیم سرمایه گذاری براساس اصل «شکاف باید بسته شود» عاقلانه به نظر نمیرسد.
- با تشکر از سایت fxf1.com جهت گردآوری این مطلب
- https://www.forex.com/en/education/education-themes/trading-concepts/understanding-market-gaps-and-slippage/
- https://www.investopedia.com/articles/trading/05/playinggaps.asp
