قوانین مربوط به ارزهای دیجیتال در کشورهای مختلف از جمله ایران

در سالهای اخیر افزایش محبوییت ارزهای دیجیتال باعث حرکت بخش عظیمی از نقدینگی بسیاری از کشورهای جهان به این سمت شده است و روند رو به افزایش تزریق منابع مالی به سمت ارزهای دیجیتال بالاخص بیت کوین باعث نگرانی برخی از بانک های مرکزی کشورهای مختلف جهان شده است که برخی درصدد ایجاد هماهنگی با این وضعیت و برخی دیگر تمهیداتی را برای مقابله و مانع تراشی در این روند تغییرات جهانی ایجاد کرده اند. در این مقاله به قوانین ارزهای دیجیتال در ایران و سایر کشورها خواهیم پرداخت.

مطالب مرتبط:

• راهنمای خرید بیت کوین
• فول نود و لایت نود چیست
• پولکادات چیست

در این بین در کشور ما ایران نیز در گیر و دار قطعی های مکرر برق به دلیل روند افزایش استفاده ماینرها چه به صورت قانونی و غیر قانونی از این انرژی و همچنین افزایش افسار گسیخته قیمت برخی از ارزهای دیجیتال همانند بیت کوین باعث شده که بخش دولتی توجه بیشتری به این سمت معطوف داشته و در برخی موارد قوانین بسیار سخت گیرانه ای نسبت به رمز ارزها تدوین نماید.

در این مطلب قصد داریم قوانینی که در برخی از کشورهای جهان از جمله کشور ما ایران در این زمینه به اجرا درآمده و یا در حال اجرایی شدن است را در اختیار خوانندگان قرار دهیم.

قوانین مربوط به ارزهای دیجیتال

با توجه به سیاست هایی که دولت ها در برابر ارزهای دیجیتال در پیش گرفته اند می توان به این نتیجه رسید که قانون گذاری در این حیطه می تواند در استفاده از ارزهای دیجیتال و قیمت این ارزها و همچنین روند رشد محبوبیت آنها تاثیرگذار باشد.

برای مثال می توان به نوسانات قیمت بین کوین در دو سال اخیر و همین اواخر اشاره کرد که قیمت آن از حدود 12 هزار دلار به محدوده 60 هزار دلار صعود کرده و با هر بار توئیت از سوی شخصیت های تاثیر گذار در بازار این رمز ارز قیمت آن به صورت ناگهانی و به شکلی نامتقارن دچار افزایش می شد. در همین حال با روی کار آمدن دولت دموکرات در ایالات متحده آمریکا و با توجه به سیاست های مالیاتی و نگاه محتاطانه این دولت نسبت به این رمز ارز، مالیات به این بازار تعلق گرفت و همین امر سقوط ارزش بیت کوین را رقم زد. اما همچنان بیت کوین باز هم از نظر محبوبیت در صدر قرار دارد و بسیاری از سرمایه گذاران بیت کوین را یک دارایی مناسب نه تنها برای داد و ستد بلکه برای سرمایه گذاری طولانی مدت می دانند.

پس از کش و قوس های فراوان درباره رمز ارزها مجله های معتبر اقتصادی جهان گزارش تحلیلی کاملی درباره آینده این صنعت، میزان نوسان و اقداماتی که دولت ها با استفاده از قانون گذاری درباره ارزهای دیجیتال انجام می دهند منتشر کرده است که برخی از آنها در مورد کشورهای صنعتی جهان شامل G7 و برخی از کشورهای در حال توسعه نظیر چین، هند و… را مورد بررسی و ارزیابی قرار داده است که در ادامه به بیان برخی از این موارد خواهیم پرداخت.

ایالات متحده آمریکا

با توجه به این که ایلات متحده آمریکا دارای اقتصادی بسیار قدرتمند با رویکرد قانون گذاری هدفمند و نظارتی و واقع بینانه و اصولی است، کمیسیون معاملاتی آتی کالا در ایالات متحده (CFTC)، از سال 2015 تاکنون بیت کوین را در رده کالاها قرار داده و بر همین اساس محدودیت های کاملا جدی در برابر آن وضع نکرده است اما ناگفته نماند که در این بین برخی از ایالت ها در این کشور رویکرد کاملا متفاوتی در رابطه با رمز ارزها در پیش گرفته اند. به طوریکه در برخی از شهرهای ایلات متحده استخراج بیت کوین ممنوع است و یا برعکس در برخی دیگر مانند جورجیا مردم می توانند مالیات خود را با بیت کوین پرداخت کنند.

قوانین فروش ارز دیجیتال در آمریکا

برخی از کمیته های فدرال ایلات متحده ارز دیجیتال را به عنوان کالا در نظر می گیرند همچنین کمیسیون بورس و اوراق بهادار به طور کاملا شفاف اعلام کرده است که هر گونه عرضه و فروش توکن ICO (عرضه اولیه کوین) به عنوان یک دارایی شناخته می شود و باید قوانین اوراق بهادار در خصوص آن اعمال گردد. همچنین قبولی در آزمون “هووی تست” (Howey Test) برای تعیین کارایی و قانونی بودن توکن و عرضه اولیه کوین ها ضروری است.

در این کشور برای مبارزه با تروریسم و پولشویی قوانین بسیار سختگیرانه ای وجود دارد و هرگونه تبادل مالی و ارزی بین شهروندان این کشور با کشورهایی که در لیست سیاه آن قرار دارند ممنوع است ارزهای دیجیتال نیز مشمول همین قانون می شود.

آلمان

رویکردی که دولت فدرال آلمان در زمان مرکل اتخاذ کرده یک نوع سیاست دو پهلو است از یک سو ارزهای دیجیتال را به عنوان عاملی برای پویایی اقتصاد مورد تاکید قرار داده است و از طرفی دیگر به دلیل ملاحظاتی که در رابطه با ارزهای دیجیتال دارد اخطارهای عمومی مبنی بر غیر قانونی بودن تجارت رمز ارزها منتشر نموده است که در آنها عنوان شده که ارزهای دیجیتال به عنوان یک پول قانونی و رایج شناخته نمی شوند و استفاده از آنها در برخی از کسب و کارها ممکن است دارایی مشتریان را در معرض خطر قرار دهد.

با این وجود تا همین لحظه هیچ گونه ممنوعیتی در رابطه با استخراج، مالکیت و خرید و فروش ارزهای دیجیتال از سوی دولت آلمان اعلام نشده است و از منظر حقوقی، از سال 2013 مرجع نظارتی مالی فدرال این کشور ارزهای دیجیتال را به عنوان یک ابزار مالی به رسمیت شناخته است که شامل توکن های کاربردی، دارایی های دیجیتال و توکن های امنیتی می شود.

چین

با توجه به اینکه چین از لحاظ اقتصادی به عنوان ابر قدرت آینده شناخته می شود و در چند دهه اخیر به کمک اقتصاد باز خود توانسته است رشد اقتصادی بالا و باثباتی داشته باشد، با این حال، به دلیل رویکرد ایدئولوژیکی خود چندان خود را با ارزهای دیجیتال سازگار نکرده است، اما از طرفی خود را بسیار علاقه مند به فناوری بلاک چین و سیستم های غیر متمرکز نشان داده است.

بانک مرکزی چین که به عنوان اصلی ترین نهاد قانون گذاری درباره ارزهای دیجیتال معرفی شده، بیت کوین و هر ارز دیجیتالی که توسط بانک مرکزی این کشور صادر نشده را به عنوان ارز قابل اعتماد نمی شناسد اما آن را به عنوان یک کالای مجازی به رسمیت شناخته است. با این حال استفاده از بیت کوین و دیگر ارزهای دیجیتال در چین به عنوان یک ارز رسمی غیر قانونی بوده اما ذخیره و نگهداری این ارزها تابع قانون خاصی نبوده و بلامانع می باشد.

از سویی دیگر دولت شی جینگ پینگ قصد دارد ارز دیجیتال دولتی خود را انتشار و مورد استفاده قرار دهد که این امر نشان دهنده علاقه دولت مرکزی به ارزهای دیجیتالی است که تحت حاکمیت و کنترل دولت قرار دارند.

قوانین ارزهای دیجیتال در ایران

بیت کوین در ایران به صورت رسمی تاییدیه قانونی ندارد. با این حال، نگهداری از آن به عنوان یک دارایی سرمایه ای و یا هر نوع استفاده از آن نیز جرم محسوب نمی شود. اما در صورتی که از رمز ارزها برای انجام کارهای غیر قانونی استفاده شود این امر از سوی نهادهای قضایی جرم تلقی شده و این نهادها براساس مسئولیت ها و اختیاراتی که در خصوص این فناوری دارند می توانند طبق قانون با مجرمان این حوزه برخورد نمایند.

در صورت هر گونه هک، کلاهبرداری و عدم عمل به تعهد از سوی صرافی های ارز دیجیتال، کاربران می توانند به صورت رسمی از فرد یا افراد خاطی در این زمینه شکایت کنند و منتظر پیگیری از سوی نهادهای قضایی باشند.

اما در حالت کلی بانک مرکزی ورود بیت کوین و هر ارز دیجیتال دیگری به پرداخت های کشور را ممنوع دانسته است بدین معنی که خرید و فروش و نگهداری بیت کوین توسط مردم جرم نیست اما برای پرداخت های کلان کشور مجوزی بر رسمی و قانونی بودن آن صادر نشده است.